Doğal afetlerde ilaca ulaşımın kesintisiz ve sağlıklı bir biçimde ulaşılabilmesinin çok değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, zelzele bölgelerinde ilaç tedarik zincirinin en kıymetli halkaları olan eczanelerin önemli ziyan gördüğünü lisana getirdi. Prof. Dr. Tayfun Uzbay sarsıntıdan etkilenen Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa ve Malatya’da 25 sahra eczanesi kurularak fiyatsız ilaç ve tıbbi gereç temin edildiğini tabir etti. Gereksinim olması halinde yeni sahra eczanelerinin açılacağının da altını çizen Uzbay, TC kimlik numarası üzerinden müracaat edenlerin durumu sorgulanarak muhtaçlık duyulan kronik ilaçların verildiğini duyurdu.
Depremin akabinde Türk Eczacılar Birliği Merkez Heyetindeki misyonu üzere Ankara’da çalışmalarını sürdüren Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Kısım Lideri Prof. Dr. Tayfun Uzbay, zelzeleden etkilenen ve ilaca muhtaçlık duyan depremzedeler için 25 sahra eczanesi kurularak ilaçların fiyatsız temin edildiğini söyledi.
İlaç tedarik zinciri önemli ziyan gördü
Bu tip doğal afetlerde değerli bahislerden birinin de ilaca sağlıklı bir formda ulaşımın kesintisiz biçimde sağlanması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Hem yaralı olarak kurtulanların süratli ve tesirli tedavisi hem de sağ kalanların daima kullandığı yahut kullanacak olduğu ilaçlara ulaşabilmesi hayati ehemmiyet taşıyor. Bu epey geniş çaplı bir felaket ve 10 vilayetimizde yaklaşık 13-14 milyon kişi afetten etkilendi. Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş, Malatya, Gaziantep ve Kilis’te ilaç tedarik zincirinin en kıymetli halkası olan eczaneler ve eczacılar da önemli ziyan gördü. Bu vilayetlerin kimilerinde ilaca erişim bir anda ortadan kalktı, başkalarında de büyük ölçüde aksadı. Zira eczaneler de yıkıldı, eczacılar hayatını kaybetti yahut enkaz altında kaldı. Adıyaman’da Eczacı odası Lideri Ecz. Hüseyin Kemal Taş’ı da ailesi ile kaybettik.” dedi.
Ezcacılık hizmetleri ayağa kaldırılmalı
Prof. Dr. Tayfun Uzbay, zelzele bölgesindeki birçok vilayet ve ilçede eczacılık hizmetlerinin durduğuna dikkat çekti ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İlaca erişimin sağlanamaması hayatta kalıp da ilaca kronik ilaç kullanma zaruriliği olan hastalar açısından da büyük ehemmiyet taşıyor. Örneğin, diyabeti olan ve insüline bağımlı olan biri için ilacına ulaşamama ölümcüldür. Benzeri formda daima ilaç kullanmak zorunda olan tansiyon hastaları, epilepsi hastaları, tiroit hastaları ve diğer kronik hastalığı olanlar bakımından da ilaca ulaşamama kalıcı ve önemli sıhhat meselelerine hatta vefata yol açabilir. Hayatta kalanlarda dolaylı yoldan kayıplara yol açabileceği için bu da çok kıymetli bir nokta. Öte yandan enkazdan yaralı çıkarılanların ya da sarsıntı sırasında yaralananların tedavisi için de başta anestezik ilaçlar ve çeşitli serumlar olmak üzere cerrahi materyalin de kâfi ve ulaşılabilir olması koşul. Zelzele sonrası yaraların sarılması ve sağ kalımın artırılması bakımından ilaca erişim ve eczacılık hizmetlerinin ayağa kaldırılması büyük kıymet arz ediyor.”
Birçok noktada sahra eczaneleri oluşturuldu
Türk Eczacıları Birliği (TEB)’nin yurt sathına dağılmış 54 eczacı odası ile birlikte hayli güçlü ve bu cins felaketlerde süratli hareket eden, tecrübeli bir sivil toplum örgütü olduğunu belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Türk Eczacıları Birliği daha evvel orman yangınlarında, sel felaketlerinde ve maden kazalarında da hem ilaca erişim hem de maddi takviye bakımından değerli katkılar sağladı. Bu felakette de TEB şu ana kadar yeterli bir refleks verdi ve vermeye devam ediyor. Zelzelenin çabucak akabinde TEB Merkez Heyeti ve Denetleme Heyeti toplanarak hızla durum tespiti yapmış, ilaca erişime yönelik planlarını ilgili eczacı odaları ile koordineli bir biçimde hayata geçirmiştir. Bu türlü durumlar için TEB’in kullandığı gezici bir TIR eczane bulunuyordu. Lakin bu felaketin çapı çok büyük. Bu nedenle yalnızca gezici TIR eczane değil sağlanan konteynerler ile birçok noktada seyyar yahut sahra eczaneleri oluşturuldu.” dedi.
25 seyyar eczanede fiyatsız ilaç temin ediliyor
Depremin birinci gününden itibaren yola çıkan eczanelerin zelzele bölgesindeki farklı noktalarda kurularak hizmet vermeye başladığını belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, “Bu eczanelerden sağlanan ilaçlar ve her türlü tıbbi gerecin fiyatsız olduğunu bilhassa söz etmekte yarar var. Bugün prestiji ile ikisi merkezde, 4’ü Türkoğlu, Afşin, Pazarcık ve Elbistan’da olmak üzere Kahramanmaraş’ta 6, biri merkezde, ikisi Defne’de, birer tane de İskenderun, Kırıkhan ve Samandağ’da olmak üzere Hatay’da 6, Gaziantep’te Islahiye ve Nurdağı’nda olmak üzere 2, Malatya’da hepsi merkezde çeşitli noktalarda olmak üzere 4, Adıyaman’da 3’ü merkezde ve Besni ile Gölbaşı ilçelerinde olmak üzere 5 ve Şanlıurfa merkezde 2 olmak üzere toplam 25 eczane faaliyet gösteriyor. Muhtaçlığa nazaran yenilerinin açılması gerekirse ilave konteynerler tedarik edilmeye devam edecektir. Bu eczanelerden her türlü ilaca erişim mümkün. TC kimlik numarası üzerinden müracaat edenin durumu sorgulanıyor ve gereksinim duyulan kronik ilaçlar veriliyor. Ayrıyeten ayakta kalan hastanelere ve yakındaki sahra hastanelerine de ilaç ve gereç takviyesi sağlanıyor.” sözlerini kullandı.
TEB afet bölgelerinde çalışmalarını kesintisiz sürdürüyor
Ayrıca sarsıntıdan etkilenmeyen vilayetlerdeki eczacı odalarının da organize olarak temin ettikleri tıbbi materyal ve ilaç ile gereksinimi olan bilhassa ilçelerde sahra eczaneleri kurduklarını belirten Prof. Dr. Tayfun Uzbay, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ayrıca ilaç bağışlarının yanı sıra giyecek, yiyecek ve içecek toplayarak bölgeye ulaştırıyorlar. Bölgeye daima istekli eczacılar gidiyor, gücü canlı ve hizmeti daima tutmak için gönüllüler belli aralıklarla yenileniyor. Ben de Türk Eczacıları Birliği Merkez Heyeti’ndeki vazifem gereği Ankara’ya ulaşarak merkezden uyum faaliyetlerine dayanak olmaya çalışıyorum. Merkez Heyeti ve Denetleme Heyeti üyesi arkadaşlarımızın kimileri şu anda Adıyaman, Malatya, Hatay ve Kahramanmaraş üzere kritik noktalarda şahsen ilaç ve eczacılık hizmetlerinin uyumunu yönetiyorlar. Birçok oda liderimiz ve idare konseyi üyeleri de sarsıntı bölgesine dağılmış durumda. El birliği ve büyük bir ahenk ile ilaç üzere hayati bir hususta aksaklık yaşanmaması için özveriyle çalışıyorlar. Merkezdeki kriz masamız TEB Lideri, Genel Sekreteri, İkinci Lideri, Saymanı ve öteki üyeler ile TEB’in çalışanlarından oluşuyor. Saha ile yakın bir irtibat içindeler. Ayrıyeten Sıhhat Bakanlığı ve AFAD ile de irtibat sürüyor. Burada şu an için bir mesai kavramı yok. Herkes üzerine düşeni yaparak bu büyük felaketi en az ziyanla kapatma eforu içindeyiz.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
