İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, vazifeleri tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir aksiyonu yapmak için ebeveynlerin birkaç defa ihtarda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu problemler Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal hünerlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, hayat kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, yanlışsız teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların kimi yanlışlı yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal problemleri artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu. 

 

Pozitif yaklaşın

Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, sıkıntılı davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Hakikat bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz âlâ davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz. 

 

Rutin uygulamalarınız olsun

Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin sistem hayli değerlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, konutta bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor. 

 

Sınır belirleyin

Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, sıkıntıyla çabaya karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek biçimde uygulayın. 

 

İyi bir bağlantı kurun

DEHB’li bir çocukla yeterli bir irtibat kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha âlâ anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir halde konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın. 

 

Güçlü taraflarına odaklanın

Çocuğunuzun güçlü istikametleri, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü istikametlerini keşfedin ve bu istikametlerini geliştirmelerine yardımcı olun. 

 

Düzenli spor ve uyku sistemi sağlayın

Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve sıkıntılarıyla uğraş etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku sistemi de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha uygun davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır. 

 

Farkında olun

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha düzgün anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak güçlü bir durum olduğundan dayanak alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla bağlantıya geçmek yararlı olabilir. Bu takviyelerin hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin çoklukla bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal maharetler ve duygusal düzenleme üzere bahislerde şahıslara yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.

  

xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx

DEHB’yi artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımı!

Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların birtakım kusurlarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere birtakım davranışsal problemleri artırabildiğini belirterek, 6 kusurlu ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;

• Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun nizamlı ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve nizamlı bir hayatı takip etmesinde sıkıntılara yol açabilir. 
• İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların gereksinimlerinin ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
• İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere problemler yaşamasına yol açabilir.
• Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, sonlar ve rutinler hayli değerlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
• Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl gerçek davranacakları ve problemlerini nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
• Çatışma ve gerilime yol açan konut ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir mesken ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı